Sỏi Thận Hình Thành Như Thế Nào? Bệnh Có Nguy Hiểm Không?

Trong những năm gần đây, tỷ lệ người mắc sỏi thận đang ngày một tăng cao và trẻ hóa. Dù là bệnh lý phổ biến thuộc hệ tiết niệu nhưng nhiều người vẫn băn khoăn: “Sỏi thận có nguy hiểm không?” và làm thế nào để phòng tránh hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
 

I. Tổng Quan về Sỏi Thận

A. Sỏi thận là gì?

Sỏi thận là hiện tượng các tinh thể khoáng chất lắng đọng trong nước tiểu, kết tụ lại thành các viên sỏi có kích thước và hình dạng khác nhau. Chúng có thể nằm trong thận, niệu quản, bàng quang hoặc niệu đạo.

Một số loại sỏi thận phổ biến gồm:

• Sỏi canxi oxalat (chiếm 80% tổng số ca bệnh).

• Sỏi canxi photphat.

• Sỏi axit uric (gặp ở người bị gout).

• Sỏi struvite (liên quan đến nhiễm khuẩn).

• Sỏi cystine (hiếm gặp, có tính di truyền).

B. Ai có nguy cơ cao mắc sỏi thận?

Một số yếu tố nguy cơ điển hình gồm:

• Uống ít nước, gây cô đặc nước tiểu.

• Ăn nhiều muối, đạm động vật, thực phẩm giàu oxalat.

• Mắc các bệnh lý như gout, viêm đường tiết niệu tái phát.

• Người ít vận động hoặc làm việc trong môi trường nắng nóng.

II. Cơ Chế Hình Thành Sỏi Thận

A. Nguyên nhân chính gây sỏi thận

Nước tiểu chứa nhiều chất khoáng như canxi, oxalat, urat… nhưng nếu nồng độ vượt quá ngưỡng hòa tan, chúng dễ kết tinh thành tinh thể và hình thành sỏi thận.

Một số nguyên nhân cụ thể:

• Uống nước không đủ mỗi ngày khiến nước tiểu đặc lại, tăng nguy cơ kết tinh.

• Ăn uống thiếu khoa học, nhiều natri, ít rau xanh.

• Nhiễm trùng đường tiết niệu kéo dài, vi khuẩn phân hủy ure tạo ra ammonium và phốt phát, gây sỏi struvite.

• Rối loạn chuyển hóa, chẳng hạn như tăng canxi máu hoặc axit uric.

B. Quá trình hình thành sỏi

Khi điều kiện thuận lợi (pH nước tiểu bất thường, ứ đọng nước tiểu, nhiễm khuẩn…), các tinh thể nhỏ không được đào thải mà dính lại trong thận. Chúng phát triển dần thành sỏi thận, ban đầu có thể rất nhỏ nhưng lâu dần có thể lớn đến vài cm.

III. Triệu Chứng và Biến Chứng của Sỏi Thận

A. Dấu hiệu nhận biết sớm

Tùy vào kích thước và vị trí của sỏi thận, người bệnh có thể gặp:

• Đau lưng, đau mạn sườn, đau quặn thận dữ dội (nhất là khi sỏi di chuyển).

• Tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu ra máu (do sỏi cọ xát vào niêm mạc).

• Buồn nôn, nôn, sốt, ớn lạnh nếu có nhiễm trùng kèm theo.

Ở giai đoạn sớm, sỏi thận nhỏ có thể không gây triệu chứng rõ ràng, vì vậy người bệnh dễ bỏ qua.

B. Sỏi thận có nguy hiểm không?

Câu trả lời là: Có, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Một số biến chứng nguy hiểm bao gồm:

• Nhiễm trùng tiết niệu tái phát, ảnh hưởng chất lượng sống.

• Tắc nghẽn đường tiểu, gây ứ nước thận, giãn đài – bể thận.

• Viêm bể thận, viêm mủ thận, gây suy giảm chức năng lọc máu.

• Suy thận cấp hoặc suy thận mạn tính, đe dọa tính mạng.

Vì vậy, đừng chủ quan với sỏi thận, đặc biệt khi xuất hiện các triệu chứng cảnh báo.

IV. Chẩn Đoán và Điều Trị Sỏi Thận

A. Phương pháp chẩn đoán

Để phát hiện chính xác sỏi thận, bác sĩ có thể chỉ định:

• Xét nghiệm nước tiểu: phát hiện máu, bạch cầu, vi khuẩn, tinh thể sỏi.

• Xét nghiệm máu: kiểm tra chức năng thận, chỉ số canxi, axit uric.

• Chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm, X-quang, chụp CT-scan giúp xác định vị trí, số lượng và kích thước sỏi.

B. Phương pháp điều trị

Tùy vào kích thước và triệu chứng mà bác sĩ sẽ chỉ định:

• Sỏi <5mm: uống nhiều nước, dùng thuốc giãn cơ trơn, lợi tiểu để đào thải sỏi tự nhiên.

• Sỏi 5–20mm: tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích (ESWL), nội soi tán sỏi ngược dòng.

• Sỏi >20mm hoặc sỏi phức tạp: mổ nội soi sau phúc mạc hoặc mổ hở lấy sỏi.

V. Phòng Ngừa Sỏi Thận Từ Gốc

A. Uống đủ nước mỗi ngày

• Uống từ 2–2.5 lít nước giúp pha loãng nước tiểu, ngăn tinh thể hình thành.

• Người vận động nhiều, đổ mồ hôi nên uống thêm nước.

B. Chế độ ăn uống khoa học

• Hạn chế muối, đạm động vật, thực phẩm chứa oxalat (rau bina, socola, cà phê…).

• Tăng cường rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu kali và magiê (chuối, đậu xanh, bí đỏ…).

C. Vận động hợp lý – Giảm nguy cơ ứ đọng

• Duy trì cân nặng hợp lý, không nhịn tiểu lâu.

• Tập thể dục đều đặn để kích thích hoạt động của hệ tiết niệu.

D. Khám sức khỏe định kỳ

• Đặc biệt với người từng mắc sỏi thận, nên siêu âm định kỳ và xét nghiệm nước tiểu để kịp thời kiểm soát.

Sỏi thận là một bệnh lý phổ biến nhưng không thể xem nhẹ. Trả lời cho câu hỏi “Sỏi thận có nguy hiểm không?”, câu trả lời chắc chắn là có, đặc biệt khi sỏi gây tắc nghẽn, nhiễm trùng hoặc suy thận. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát. Hãy chủ động uống đủ nước, ăn uống khoa học và đi khám định kỳ để bảo vệ thận khỏe mạnh mỗi ngày!

Giải pháp tăng cường sức khỏe đường tiết niệu: Super Power uriclean
 

BNC Medipharm - CTY TNHH TMDV Y TẾ BÌNH NGHĨA
Đơn vị nhập khẩu và phân phối thực phẩm chức năng trực tiếp từ Mỹ, Canada độc quyền phân phối tại Việt Nam.
Hotline & zalo: 0956 745 615 & 0978 307 072 &096 880 5353
Website: http://bncmedipharm.com.vn
Địa chỉ: Tầng 1 Tòa nơ 22 KĐT Pháp Vân, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội.