Nước muối sinh lý đã trở thành một loại dung dịch phổ biến cho việc vệ sinh và sử dụng hàng ngày. Nhiều phụ huynh thường xuyên sử dụng nước muối sinh lý để xịt rửa mũi và họng cho con cái, kể cả những bé sơ sinh. Tuy nhiên, liệu thói quen này có đáp ứng đúng từ góc độ khoa học hay không? Cùng BNC chúng tôi tìm hiểu về vấn đề này và hướng dẫn nhỏ nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh đúng cách nhé.
1. Tác dụng của nước muối sinh lý
Nước muối sinh lý là một loại dung dịch đặc biệt, chứa đựng chủ yếu nước (H2O) và muối (NaCl) với nồng độ muối khoa học là 0,9% (hoặc 9 phần nghìn). Đồng thời, nước phải được đóng gói vô khuẩn theo tiêu chuẩn. Tên gọi "sinh lý" được sử dụng bởi vì dung dịch này có thành phần muối và áp suất thẩm thấu tương tự môi trường nội tiết trong cơ thể.
Nhỏ nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh là phương pháp hiệu quả giúp làm sạch mũi cho bé
Do tính chất tương đồng với chất lỏng cơ thể, nước muối sinh lý chủ yếu được sử dụng để cân bằng dịch trong tuần hoàn máu. Khi cơ thể mất nước do tiêu chảy, nôn mửa, hoặc tiết nhiều mồ hôi, việc bổ sung nước thông qua uống nước không phải lúc nào cũng là phương án tốt. Điều này có thể dẫn đến rối loạn cân bằng điện giải và áp lực tăng trong trường hợp tụt huyết áp. Uống nước chưa chắc đã cung cấp đủ các chất điện giải cần thiết. Trong tình huống cấp cứu, người bệnh thường cần được bổ sung dịch bằng cách tiêm nước muối sinh lý thông qua tĩnh mạch.
Song song với việc điều chỉnh cân bằng dịch trong cơ thể, nước muối sinh lý cũng thường được dùng để làm sạch các vết thương không bị nhiễm trùng và các niêm mạc trên cơ thể như mắt, mũi, tai, và họng...
2. Nguy cơ từ việc lạm dụng nước muối sinh lý
Trong thời đại hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại nước muối sinh lý đang được phân phối và quảng cáo rộng rãi. Các sản phẩm này đa dạng về loại, thiết kế phong phú và phù hợp với từng nhóm người, bao gồm cả các loại dành riêng cho trẻ sơ sinh.
Tuy nhiên, chúng ta không nên quên rằng cơ thể chúng ta là một hệ thống tuyệt vời, có khả năng tự điều chỉnh và tự vệ sinh. Cơ thể tự tạo ra chất nhầy và hoạt động để duy trì sự cân bằng và sự hợp nhất. Trong trường hợp cụ thể của khoang mũi và họng, lớp niêm mạc trên cùng có khả năng sản xuất chất nhầy. Chất nhầy này không chỉ giữ ấm và duy trì độ ẩm cho không khí khi hít vào, mà còn giúp làm sạch bề mặt. Bằng cách này, bụi bẩn và vi khuẩn bám vào sẽ bị loại bỏ và cuốn trôi ra khỏi khoang mũi và họng thông qua các kênh thoát tự nhiên. Hơn nữa, lớp niêm mạc này còn có vai trò trong hệ thống miễn dịch. Các men tiêu diệt trong tế bào có thể phá hủy vi khuẩn, tạo ra một hàng rào bảo vệ cơ thể.
Do vậy, việc sử dụng quá thường xuyên nước muối sinh lý có thể gây nguy hiểm bằng cách làm suy yếu các chức năng của lớp niêm mạc mũi và họng. Đối với trẻ em, ngay cả khi sử dụng nước muối sinh lý dành riêng cho trẻ sơ sinh, việc này có thể làm mất đi sự cân bằng tự nhiên của việc sản xuất chất nhầy ngay từ những ngày đầu đời. Ngoài ra, nếu không rửa mũi và họng đúng cách, có thể gây nhiễm trùng và đưa vi khuẩn xâm nhập sâu vào cơ thể. Hơn nữa, nếu ngưng sử dụng đột ngột sau một thời gian dài, lớp niêm mạc có thể bị khô và kích ứng, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và siêu vi tấn công.
>>> CÁCH RỬA MŨI CHO TRẺ NGĂN NGỪA CÁC BỆNH LÝ VỀ HÔ HẤP
3. Hướng dẫn nhỏ nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh đúng cách
Để đảm bảo tận dụng tối đa lợi ích của nước muối sinh lý cho bé, cha mẹ cần hiểu rõ cách sử dụng. Mỗi nhà sản xuất có cách thiết kế sản phẩm khác nhau. Cha mẹ có thể chọn loại có vòi xịt để dễ dàng sử dụng và đo lường lượng nước cần cho mỗi lần. Đối với trẻ biết nói, hãy giải thích cách rửa mũi một cách cụ thể để kích thích sự hợp tác của trẻ. Đối với trẻ lớn hơn, hãy hướng dẫn và khích lệ để trẻ tự làm.
Khi rửa mũi và họng của bé bằng nước muối sinh lý, cần tuân thủ các bước một cách riêng lẻ để tránh làm bé hoặc gây sợ hãi. Đầu tiên, giữ đầu của bé vững chắc trên một bề mặt cứng và nghiêng sang một bên, đặt một tấm khăn hoặc gạc bên dưới để hút nước. Sau đó, nhẹ nhàng đưa vòi xịt vào một trong hai lỗ mũi ở bên trên và đợi cho nước chảy ra từ lỗ mũi bên dưới. Lặp lại bước này hai hoặc ba lần tùy thuộc vào tình trạng của bé, sau đó làm tương tự với lỗ mũi còn lại. Cuối cùng, dùng tăm bông để làm khô bên trong mũi của bé, nhưng hãy chú ý không đưa quá sâu và vệ sinh nhẹ nhàng bên ngoài cánh mũi.
Nếu dịch mũi của bé quá đặc, bạn có thể thêm vài giọt nước muối sinh lý để làm loãng. Hoặc có thể dùng ống hút để hút chất nhầy ra khỏi mũi. Luôn nhớ rằng dụng cụ dùng cho bé cần là loại dành riêng cho trẻ sơ sinh và cần thao tác nhẹ nhàng, cẩn thận.
>>> CHỮA NGẠT MŨI CHO TRẺ SƠ SINH BẰNG DẦU TRÀM: CÓ HIỆU QUẢ VÀ AN TOÀN?
Tóm lại, nhỏ nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh là biện pháp hiệu quả, an toàn và có thể thực hiện tại nhà. Tuy nhiên, cha mẹ cần nhớ không sử dụng quá thường xuyên và nắm vững thời điểm cần rửa và cách thức thực hiện để bảo vệ sức khỏe hô hấp cho con. Nếu thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở bé, cha mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế để được tư vấn và kiểm tra.
Gọi điện
