Viêm phế quản co thắt dạng hen là gì?

Trong nhóm bệnh lý hô hấp thường gặp, viêm phế quản co thắt dạng hen là tình trạng phức tạp vì có biểu hiện lâm sàng gần giống với hen phế quản nhưng chưa đủ căn cứ chẩn đoán. Nếu không phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể tiến triển nặng, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người có cơ địa dị ứng. Bài viết dưới đây sẽ phân tích nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa để bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này.
 

I. Khái niệm viêm phế quản co thắt dạng hen

1. Viêm phế quản co thắt dạng hen là gì?

Viêm phế quản co thắt dạng hen là tình trạng viêm đường thở kèm co thắt phế quản, làm hẹp đường dẫn khí, khiến người bệnh khó thở, ho nhiều và khò khè. Đây là sự kết hợp của triệu chứng viêm phế quản và một phần biểu hiện giống hen phế quản, nhưng chưa đủ tiêu chuẩn chẩn đoán hen.

2. Điểm khác biệt giữa viêm phế quản co thắt và hen phế quản

• Hen phế quản: bệnh mạn tính của đường thở, có liên quan trực tiếp đến phản ứng dị ứng và tình trạng tăng đáp ứng phế quản.

• Viêm phế quản co thắt dạng hen: thường là cấp tính hoặc bán cấp, xảy ra sau viêm nhiễm hoặc do tác nhân môi trường. Các triệu chứng tương tự hen nhưng không ổn định lâu dài.

3. Vì sao bệnh dễ gây nhầm lẫn trong chẩn đoán?

Do có các dấu hiệu giống hen phế quản như khó thở, khò khè, tức ngực nên nhiều người nhầm lẫn. Nếu tự ý dùng thuốc điều trị hen, bệnh có thể diễn tiến xấu. Do đó, chẩn đoán chính xác của bác sĩ hô hấp là yếu tố quan trọng.

II. Nguyên nhân gây viêm phế quản co thắt dạng hen

1. Các yếu tố môi trường: ô nhiễm, khói thuốc lá, hóa chất

Khói bụi, khí thải, thuốc lá hay môi trường làm việc nhiều hóa chất có thể gây kích thích đường hô hấp, dẫn đến viêm phế quản co thắt.

2. Dị nguyên thường gặp: phấn hoa, lông thú, nấm mốc

Người có cơ địa dị ứng dễ bị co thắt phế quản khi tiếp xúc với các dị nguyên này, biểu hiện tương tự hen phế quản.

3. Tác động từ thuốc và thay đổi thời tiết

Một số thuốc như aspirin, chẹn beta có thể gây co thắt phế quản. Thời tiết lạnh đột ngột hoặc giao mùa cũng làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh.

4. Nhiễm vi khuẩn, virus đường hô hấp

5. Yếu tố nguy cơ ở trẻ nhỏ

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường có đường thở hẹp, dễ bị bít tắc khi viêm nhiễm. Vì vậy, cha mẹ cần quan sát kỹ các triệu chứng bất thường để phát hiện sớm.

III. Triệu chứng đặc trưng của viêm phế quản co thắt dạng hen

Các triệu chứng giống viêm phế quản:

Người bệnh thường ho nhiều, có đờm, dịch nhầy ở cổ họng, cảm giác khó thở tăng dần khi nhiễm trùng tiến triển.

Các triệu chứng giống hen phế quản:

Khó thở, thở khò khè, hụt hơi, tức ngực, những triệu chứng điển hình của hen phế quản cũng xuất hiện trong viêm phế quản co thắt dạng hen.

Biểu hiện ở trẻ nhỏ

Ở trẻ, triệu chứng thường mờ nhạt, dễ nhầm lẫn với viêm đường hô hấp thông thường. Đây là lý do cần thăm khám sớm khi bé có biểu hiện thở rít, ho nhiều hoặc khó thở.

IV. Cách chẩn đoán và điều trị viêm phế quản co thắt dạng hen

Phương pháp chẩn đoán

Bác sĩ sẽ khai thác tiền sử, khám lâm sàng, nghe phổi và có thể chỉ định xét nghiệm máu, X-quang phổi hoặc đo chức năng hô hấp để loại trừ hen phế quản mạn tính.

Điều trị bằng thuốc tân dược

• Thuốc giãn phế quản ngắn hạn: như albuterol, giúp giảm nhanh co thắt.

• Thuốc giãn phế quản dài hạn + corticosteroid dạng hít: kiểm soát viêm và phòng ngừa tái phát.

• Corticosteroid dạng hít đơn thuần: giảm viêm đường thở.

• Thuốc ức chế thụ thể leukotriene: giảm phản ứng dị ứng.

• Thuốc theophylline, cromolyn, kháng cholinergic: sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt.

• Thuốc kháng sinh: chỉ dùng khi có nhiễm khuẩn hô hấp.

Vai trò của theo dõi định kỳ: 

Người bệnh cần tái khám theo hẹn để bác sĩ điều chỉnh phác đồ. Không nên tự ý ngừng thuốc khi triệu chứng giảm vì bệnh dễ tái phát và chuyển nặng.

V. Biện pháp hỗ trợ và phòng ngừa viêm phế quản co thắt dạng hen

Tránh tiếp xúc với dị nguyên và khói thuốc: Dị nguyên và khói thuốc là yếu tố hàng đầu gây kích thích đường thở, làm bệnh nặng hơn.

Giữ vệ sinh môi trường sống, cải thiện chất lượng không khí: Dọn dẹp nhà cửa, tránh ẩm mốc, sử dụng máy lọc không khí khi cần thiết.

Tăng cường sức đề kháng bằng dinh dưỡng và vận động: Chế độ ăn nhiều rau xanh, vitamin C, kẽm, kết hợp tập luyện nhẹ nhàng giúp cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh.

Khám sức khỏe định kỳ: Tái khám định kỳ giúp phát hiện sớm biến chứng và theo dõi tiến triển bệnh, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người có cơ địa dị ứng.

Viêm phế quản co thắt dạng hen là bệnh lý hô hấp phức tạp, dễ nhầm lẫn với hen phế quản. Việc nhận biết sớm triệu chứng, điều trị đúng phác đồ kết hợp tân dược và y học cổ truyền sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả. Đồng thời, phòng ngừa bằng cách tránh dị nguyên, giữ môi trường trong lành và tăng cường sức đề kháng chính là chìa khóa bảo vệ đường thở khỏe mạnh, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Giải pháp bảo vệ đường hô hấp: BLcare max
 

BNC Medipharm - CTY TNHH TMDV Y TẾ BÌNH NGHĨA
Đơn vị nhập khẩu và phân phối thực phẩm chức năng trực tiếp từ Mỹ, Canada độc quyền phân phối tại Việt Nam.
Hotline & zalo: 0965 745 615 & 0978 307 072 &096 880 5353
Website: https://bncmedipharm.com.vn/
Địa chỉ: Tầng 1 Tòa nơ 22 KĐT Pháp Vân, phường Yên Sở, Hà Nội