Viêm phổi cấp là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị hiệu quả

Viêm phổi cấp là một trong những bệnh lý hô hấp phổ biến, có thể gây biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng của phổi, làm giảm khả năng trao đổi khí và gây nhiều rối loạn toàn thân. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm phổi cấp, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả – đặc biệt với những ai thường xuyên bị ho có đờm kéo dài.
 

I. Tổng quan về viêm phổi cấp

Viêm phổi cấp là tình trạng nhiễm trùng cấp tính tại mô phổi, đặc biệt là ở các túi khí nhỏ (phế nang). Khi bị viêm, các phế nang chứa đầy dịch hoặc mủ, gây cản trở quá trình hô hấp. Điều này khiến người bệnh cảm thấy khó thở, đau ngực và thường xuyên ho có đờm.

Tình trạng này xảy ra đột ngột, tiến triển nhanh, nếu không điều trị đúng cách có thể dẫn đến suy hô hấp, nhiễm trùng huyết hoặc thậm chí tử vong, đặc biệt ở nhóm nguy cơ cao như trẻ nhỏ và người cao tuổi.

II. Nguyên nhân gây viêm phổi cấp

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm phổi cấp, trong đó phổ biến nhất là do:

• Vi khuẩn: đặc biệt là phế cầu (Streptococcus pneumoniae), Haemophilus influenzae, và Mycoplasma pneumoniae.

• Virus: như virus cúm, virus hợp bào hô hấp (RSV), hay virus SARS-CoV-2 (COVID-19).

• Nấm: Pneumocystis jirovecii – thường gặp ở bệnh nhân HIV/AIDS hoặc người suy giảm miễn dịch.

Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, tiếp xúc với không khí ô nhiễm, sống trong môi trường ẩm thấp, đông đúc cũng làm tăng khả năng tổn thương phổi và dễ dẫn đến viêm phổi cấp.

III. Triệu chứng nhận biết viêm phổi cấp

1. Triệu chứng hô hấp:

Dấu hiệu điển hình nhất là ho có đờm, đờm có thể màu trắng, vàng, xanh hoặc kèm máu. Bên cạnh đó, người bệnh còn có thể gặp:

• Khó thở, thở nhanh, cảm giác hụt hơi khi gắng sức.

• Đau ngực, đặc biệt khi hít sâu hoặc khi ho mạnh.

• Thở khò khè, có tiếng rít trong lồng ngực do viêm tắc đường hô hấp.

2. Triệu chứng toàn thân:

• Sốt cao (38,5°C trở lên), kèm ớn lạnh, vã mồ hôi nhiều.

• Mệt mỏi, mất sức, chán ăn.

• Nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn.

• Đối với người cao tuổi, có thể xuất hiện triệu chứng lú lẫn, phản ứng chậm chạp.

IV. Chẩn đoán viêm phổi cấp

Việc chẩn đoán đúng giúp xác định phương pháp điều trị hiệu quả, hạn chế biến chứng.

1. Khám lâm sàng:

• Bác sĩ sẽ nghe phổi bằng ống nghe để phát hiện các âm bất thường như ran nổ, ran ẩm.

• Kiểm tra các chỉ số sinh tồn: nhiệt độ, nhịp thở, nồng độ oxy trong máu.

2. Cận lâm sàng:

• Chụp X-quang ngực: giúp xác định vùng phổi bị viêm, mức độ lan rộng.

• Xét nghiệm máu: đánh giá tình trạng nhiễm trùng (bạch cầu, CRP, Procalcitonin).

• Xét nghiệm đờm: phân tích vi khuẩn hoặc virus gây bệnh – rất quan trọng nếu bệnh nhân có ho có đờm kéo dài.

V. Điều trị viêm phổi cấp như thế nào?

Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ, độ tuổi và tình trạng sức khỏe mà bệnh nhân có thể điều trị ngoại trú hoặc nhập viện.

1. Thuốc điều trị:

• Kháng sinh: nếu xác định nguyên nhân do vi khuẩn. Lựa chọn kháng sinh cần phù hợp với từng tác nhân.

• Thuốc long đờm: giúp giảm độ đặc của đờm, hỗ trợ người ho có đờm dễ khạc ra hơn.

• Thuốc hạ sốt, giảm đau: thường dùng paracetamol hoặc ibuprofen.

• Giãn phế quản: dùng khi bệnh nhân có dấu hiệu co thắt đường thở.

2. Chăm sóc hỗ trợ:

• Nghỉ ngơi đầy đủ, không làm việc gắng sức.

• Uống nhiều nước để làm loãng dịch đờm trong phổi.

• Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E giúp phục hồi mô phổi và tăng đề kháng.

VI. Phòng ngừa viêm phổi cấp hiệu quả

Phòng bệnh luôn là cách bảo vệ sức khỏe bền vững nhất. Để giảm thiểu nguy cơ mắc viêm phổi cấp, bạn nên:

1. Tiêm phòng:

• Vắc-xin phế cầu (đặc biệt người già, trẻ nhỏ).

• Vắc-xin cúm hàng năm và COVID-19.

2. Lối sống lành mạnh:

• Bỏ thuốc lá, tránh hút thuốc thụ động.

• Giữ ấm khi thời tiết chuyển lạnh.

• Tránh tiếp xúc gần với người đang bị cảm cúm, ho có đờm, hoặc các bệnh nhiễm trùng hô hấp khác.

3. Tăng cường sức đề kháng cho phổi:

• Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nhiều rau xanh, trái cây.

• Tập thể dục đều đặn, tập hít thở sâu để tăng dung tích phổi.

• Hạn chế rượu bia – vì đây là yếu tố làm suy yếu hệ miễn dịch và tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Viêm phổi cấp là bệnh lý không thể chủ quan, đặc biệt khi có các biểu hiện như sốt cao, ho có đờm, khó thở... Cần thăm khám sớm để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Việc bảo vệ phổi không chỉ giúp bạn phòng ngừa viêm phổi mà còn góp phần nâng cao sức khỏe toàn diện và chất lượng cuộc sống mỗi ngày.

Giải pháp giảm chất nhầy trong các bệnh đường hô hấp: BLcare max
 

BNC Medipharm - CTY TNHH TMDV Y TẾ BÌNH NGHĨA
Đơn vị nhập khẩu và phân phối thực phẩm chức năng trực tiếp từ Mỹ, Canada độc quyền phân phối tại Việt Nam.
Hotline & zalo: 0956 745 615 & 0978 307 072 &096 880 5353
Website: http://bncmedipharm.com.vn
Địa chỉ: Tầng 1 Tòa nơ 22 KĐT Pháp Vân, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội.